اقتصاد حمل‌ونقل دریایی در سالی که گذشت بویژه در منطقه خاورمیانه شاهد ضربات سهمگینی چون حمله حماس به اسراییل در 7 اکتبر و تداوم جنگ اوکراین و… بود. به همین منوال درسال ۲۰۲۵ نیز تحت تأثیر عواملی چون تحولات اقتصاد جهانی، سیاست‌های زیست‌محیطی، فناوری‌های جدید، و روندهای جغرافیایی-سیاسی قرار دارد. در ادامه به مهم‌ترین جنبه‌ها و پیش‌بینی‌ها در این حوزه می‌پردازیم:
رشد تجارت جهانی و تقاضا برای حمل‌ونقل دریایی
بازگشت رشد اقتصادی: پس از رکودهای اخیر، بهبود اقتصاد جهانی می‌تواند به رشد تقاضای حمل‌ونقل دریایی منجر شود، به‌ویژه در بخش‌هایی مانند نفت و گاز مایع، کالاهای خشک (مانند غلات و سنگ آهن)، و کانتینرها.
توسعه بازارهای نوظهور: تقاضای کشورهای در حال توسعه مانند هند، آسیای جنوب شرقی و آفریقا برای واردات و صادرات کالا احتمالاً افزایش می‌یابد.كشورهايي كه جنگ در آنها پايان يافته نيز در مسير بازسازي به اين تقاضا خواهند افزود.
تأثیر فناوری‌های نوین
دیجیتالی‌شدن: استفاده از فناوری‌هایی مانند بلاک‌چین، هوش مصنوعی، و اینترنت اشیا می‌تواند بهره‌وری و شفافیت در زنجیره تأمین را بهبود بخشد.
کشتیرانی هوشمند و خودکار: کشتی‌های خودران و سیستم‌های هوشمند مدیریت ناوگان به کاهش هزینه‌ها و افزایش ایمنی کمک خواهند کرد.
فشارهای زیست‌محیطی و قوانین جدید
کاهش انتشار کربن: قوانین سازمان بین‌المللی دریانوردی و اهداف کاهش کربن، شرکت‌ها را ملزم به استفاده از سوخت‌های پاک‌تر، انرژی‌های جایگزین (مانند گاز طبیعی مایع یا هیدروژن)، و فناوری‌های بهینه‌سازی مصرف سوخت می‌کند.
سازگاری با استانداردهای جدید: کشتی‌سازی‌های جدید به‌طور فزاینده‌ای تحت فشار تطابق با قوانین زیست‌محیطی قرار مي گيرند.
روندهای بازار و نوسانات قیمت‌ها
تعادل عرضه و تقاضا: پس از سال‌ها اضافه‌ظرفیت در ناوگان جهانی، انتظار می‌رود رشد تقاضا با ظرفیت ناوگان هماهنگ‌تر شود.
نوسانات قیمت سوخت و حمل‌ونقل: قیمت‌های انرژی همچنان مانند سالهاي گذشته بر هزینه‌های حمل‌ونقل دریایی تأثیرگذار خواهد بود.
تحولات جغرافیایی-سیاسی
تنش‌های تجاری: اختلافات تجاری بین کشورها (مانند آمریکا و چین) و تحریم‌های اقتصادی می‌توانند الگوهای تجارت دریایی را تغییر دهند.
سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های جدید: پروژه‌هایی مانند جاده ابریشم دریایی چین و يك كمربند يك راه فرصت‌های جدیدی برای بنادر كشورهاي تحت پوشش و حمل‌ونقل دریایی تابعه ایجاد می‌کنند.
رشد مناطق کلیدی
آسیای شرقی و اقیانوسیه: این مناطق همچنان بزرگ‌ترین قطب تجارت دریایی باقی خواهد ماند.
قطب شمال: با افزايش دماي كره زمين وکاهش یخ‌های قطبی، مسیرهای دریایی جدیدی باز می‌شود که می‌تواند تجارت بین اروپا و آسیا را متحول کند.
نتیجه‌گیری:
حمل‌ونقل دریایی در سال ۲۰۲۵ شاهد ترکیبی از فرصت‌ها و چالش‌ها خواهد بود. استفاده از فناوری‌های جدید، تطبیق با قوانین زیست‌محیطی، و پاسخ به تقاضای جهانی، عوامل کلیدی برای موفقیت بازیگران این صنعت است.
مرکز تحقیق و توسعه حمل و نقل بین المللی
شرکت کشتیرانی نیروانا ققنوس پارس
R&D@npp-co.com
